مراقبت های درمانی بیماران سرطان دهانی
امیدواریم که هیچ وقت به سرطان نزدیک نشوید، ولی متاسفانه امروزه عادات بد تغذیه ای مانند مصرف مشروبات الکلی و استعمال دخانیات، که همگی از فاکتورهای ریسک پذیر ابتلا به سرطان هستند، بسیار شایع شده است. گاهی اوقات بدنبال جراحی های مورد نیاز، زخم های دهانی و خشکی دهان بوجود می آید و این دسته از بیماران جهت رفع این معضل، نیاز به پیگیری های متعدد و چکاپ های مستمر دارند.
عوارض جانبی ناشی از درمان های سرطان دهانی از جمله شیمی درمانی و پرتو درمانی در طول روند درمان، امری است بدیهی. اما چگونگی مراقبت ها، درحین درمان و پس از درمان این بیماری بسیار مهم است. بهتر است در طول پروسه درمان نکاتی را در نظر داشته باشیم تا بیمار کمترین عوارض را در طول این دوره درمانی و بعد از آن تجربه کند. افراد مبتلا به سرطان دهانی نیاز دارند تا در طول روند درمان، بدن خود را قوی نگه دارند تا بدن توان مقاومت در برابر بیماری و همچنین تاب آوری در برابر عوارض ناشی از پرتو درمانی و شیمی درمانی را داشته باشد .
متخصصان ما:
دکتر نگین اثنی عشری
چند توصیه مهم که فرد مبتلا به سرطان دهان باید رعایت کند:
- استفاده از یک رژیم غذاهایی سالم و مقوی (در میزان قند مصرفی باید دقت شود)
- استفاده از غذاهای نرم
- دوری کردن از هر گونه اضطراب و استرس
- دوری از مصرف سیگار و الکل
- داشتن خواب کافی و منظم
- ورزش های روزانه و منظم
بیماران مبتلا به سرطان برای مراقبت و بهداشت دهان و دندان خود باید نکات زیر را رعایت کنند:
- مسواک خود را بعد از هر بار استفاده در معرض هوا قرار دهند
- روزانه دندان ها و لثه خود را چندبار با مسواک نرم شستشو دهند
- از خمیر دندانی که حاوی فلوراید است استفاده کنند
- از نخ دندان استفاده نمایند
- دهان و دندان را روزی چندبار با محلول آب نمک شستشو دهند
- در صورت مشاهده زخم در دهان، حتما توسط پزشک خود معاینه شوند
عوارضی که فرد دچار سرطان دهانی با آن مواجه می شود ممکن است کوتاه مدت یا بلند مدت باشد. عوارضی از قبیل: زخم و خونریزی، خشکی دهان، برهم خوردن تعادل باکتری های دهان، آسیب به غدد بزاقی بافت و استخوان های فک، بروز فیبروز دهانی، پوسیدگی دندان ها، مستعدشدن برای ایجاد عفونت در دهان و بدن، التهاب و تورم دهان، تغییر در طعم و مزه غذاها، درد دهانی.
عارضه خشکی دهان در بیماران سرطانی بسیار آزار دهنده است، توصیه هایی برای بیماران در این زمینه وجود دارد :
- استفاده از بزاق مصنوعی و مرطوب کننده های خوراکی
- نوشیدن مایعات به طور مکرر (بهتر است جرعه جرعه یا با استفاده از نی نوشیده شود)
- استفاده از آدامس های بدون قند
- استفاده از چیپس های یخ یا آبنبات های بدون قند
به طور کلی استفاده از مسکن ها و ضد التهاب ها در این بیماری توصیه می‌شود، زیرا خوردن مواد غذایی برای افراد مبتلا به سرطان دهانی کمی دشوار می شود و از جهتی بیمار نیاز دارد برای مبارزه با این بیماری بدنی قوی داشته باشد، بنابراین خوردن غذا برای ضعیف نشدن بدن این بیماران امری مهم است. این بیماران می توانند غذا را به صورت نرم، میکس و یا مایع استفاده نمایند.
افراد باید در طول زندگی خود ، برنامه چکاپ های کامل دهانی و دندانی سالانه و منظم را قرار دهند. اگر فرد احساس می کند چیزی در مورد دهان و دندان او غیر طبیعی است باید سریعا به کلینیک تخصصی دهان پزشکی مراجعه کند تا مورد معاینه قرار بگیرد. اگر مشکل حادی وجود داشته باشد متخصص دهان پزشکی برای بیمار چکاپ های لازم را انجام خواهد داد و او را به متخصص آنکولوژی ارجاع خواهد داد .
بیماری های دهانی نظیر آفت، برفک و یا تبخال دهانی را می شود به راحتی درمان کرد و نگران کننده نیستند اما در مورد زگیل دهانی باید مراقبت بیشتری انجام داد. در مورد نشانه های بیماری سرطان هم باید سریعا پییگیری کرد و درمان را سریعا شروع کرد. در انتها باید به این نکته اشاره کنیم که اهمیت و توجه ما نباید نسبت به مسائل دندانپزشکی صرفا در حوزه پرکردن دندان، لمینت دندان ، ایمپلنت دندان و …باشد بلکه سلامت دهان مسئله ای مجزا در این حوزه است که باید با اهمیت بیشتری به آن دقت و توجه شود.
یعنی کسانیکه سرطان زبان یا دهان میگیرند احتمال بهبودیشون هست واقعا؟