آفت دهان و زبان و چگونگی درمان آفت دهانی
آفت دهان زخم های کوچک قرمز رنگی با حاشیه سفید هستند که گاهی به صورت تکی، گاه به صورت چند تایی و کنار هم و گاهی نیز به صورت تبخالی در دهان پدیدار می‌شوند. آفت های دهانی واگیردار نیستند و بعد از مدتی بهبود پیدا می‌کنند. آفت دهان را معمولا در بافت های نرم دهانی مثل داخل لپ ها، زبان و قسمت داخلی لب ها مشاهده می‌کنیم. آفت های دهانی می‌توانند دردناک باشند و تا چند هفته در دهان باقی بمانند که در این صورت باید جهت معاینه به متخصص دهان پزشکی در شیراز مراجعه شود. در موارد عادی، آفت ها حدود یک هفته طول می‌کشند تا بهبود پیدا کنند که اگر با درد همراه باشد راهکارهایی برای درمان و کمتر شدن درد وجود دارد. علت اصلی آفت دهان مشخص نیست اما عللی وجود دارد که ممکن است در ایجاد آفت دهانی تاثیر گذار باشد.
علت آفت دهانی چیست؟
علت اصلی آفت دهان مشخص نشده است اما عواملی در بروز آفت و زخم های دهانی تاثیر گذارند. عواملی مانند حساسیت: حساسیت های غذایی که ایجاد حساسیت در فرد به واسطه خوردن بعضی خوراکی ها مانند آجیل ها و مغزها، شکلات و قهوه، غذاهای پر ادویه، تخم مرغ و توت فرنگی و … را شامل میشود. حساسیت های شیمیایی که به واسطه مواد استفاده شده در بعضی خمیر دندان ها و یا دهانشویه ها ایجاد میشود. باکتری ها یا ویروس ها: گاهی اوقات وجود بعضی باکتری ها یا ویروس ها مثل هرپس دهانی و اچ پایلوری که باعث ایجاد زخم معده و تبخال می‌شوند، در ایجاد آفت دهانی تاثیر گذار است. بیماری ها خود ایمنی: افرادی که دارای نقص ایمنی هستند ممکن است بیشتر از افراد عادی در معرض دچار شدن به آفت های دهانی قرار بگیرند. آسیب ها: آسیب در مواردی مانند آسیب های ورزشی، گاز گرفتگی داخلی لپ یا گونه، انجام امور دندانپزشکی، بد مسواک زدن از جمله این موارد است. مصرف بعضی از داروها: استفاده از بعضی داروها مانند مسکن ها می‌تواند باعث بروز آفت دهانی میشود. استرس و اضطراب : یکی از عوامل مهم در ایجاد آفت دهانی، استرس و اضطراب شخص می‌باشد. علت دیگری که می‌تواند در بروز آفت دهانی موثر باشد عبارتند از : ارثی بودن، تغییرات هورمونی و کمبود برخی ویتامین ها مثل فولیک اسید، آهن، زینک و ویتامین B12.
انواع آفت های دهان کدامند؟
آفت های دهان به سه دسته تقسیم بندی می‌شوند:
1- آفت های دهانی کوچک یا جزئی یا مینور
آفت های دهانی مینور که دارای اندازه کوچکی هستند، معمولترین نوع آفت های دهانی هستند که زودتر بهبود پیدا می‌کنند.
2- آفت های بزرگ و وسیع یا ماژور
آفت های دهانی ماژور آفت هایی هستند در اندازه بزرگ که طول درمان آنها نیز زمان بیشتری می‌برد.
3- آفت های تبخالی
آفت های تبخالی از آفت های کوچکی تشکیل میشود که در کنار هم به صورت خوشه ای قرار می‌گیرند و تشکیل یک آفت دهانی بزرگ را می‌دهند. که معمولا یک الی دو هفته طول می‌کشد تا خوب شوند.
برای درمان آفت دهان چی خوبه؟
استفاده از آنتی بیوتیک های موضعی: استفاده از آنتی بیوتیک ها زمانی تجویز میشود که آفت دهان عفونت کند. از نشان های عفونی شدن آفت دهانی، بیرون آمدن چرک و عفونت از محل آفت است، تب یکی دیگر از علائمی است که نشان دهنده عفونت آفت دهانی است.
ضد درد های موضعی (ژل آفت دهان): این نوع ژل‌ها را برای تسکین درد باید بر روی آفت دهانی بزنند. لیدوکایین یا بنزوکائین از جمله این ژل ها هستند.
دهانشویه ها: استفاده از بعضی دهانشویه ها به تسکین درد و آرام کردن التهاب آفت های دهانی کمک می‌کند.
ضد التهاب‌های موضعی: این ضد التهاب ها را با تجویز پزشک می‌توان تهیه کرد. این ضد التهاب ها برای درمان آفت های دهانی داروهای خوبی هستند. تریامسینولون استوناید یا فلوسینونید از انواع این ضد التهاب ها هستند.
درمان آفت دهان به روش خانگی
- پرهیز از خوردن غذاهای پر ادویه و تند و اسیدی و داغ
- شستشو و ضد عفونی کردن با محلول آب نمک
- استفاده از پروبیوتیک ها (به صورت پودری یا ماست های پروبیوتیک)
- استفاده از آفتین ژل های ساخته شده از عصاره های گیاهی
- استفاده از چای سیاه به علت وجود تانن موجود برای التیام آفت های دهانی
- استفاده از یخ برای اتیام درد آفت دهانی
- استفاده از عصاره شیرین بیان به صورت دهانشویه برای تسکین درد
- استفاده از عصاره گیاه مریم گلی به صورت دهانشویه برای ضد عفونی و کاهش التهاب
- استفاده از مواد غذایی که دارای آهن و زینک و ویتامین های گروه B
آیا آفت دهانی یک هشدار یا نشانه است؟
اگر آفت های دهانی بیش از سه هفته در دهان باقی بمانند ممکن است نشان دهنده یک بیماری در بدن باشند. مثلا اگر فرد همزمان، دچار اختلال در بلع غذا و یا درد شکمی باشد نشان دهنده مشکل و بیماری دستگاه گوارش است. علائم دیگری مثل تب، سوزش چشم، خستگی زیاد و یا احساس التهاب یا درد در نقاطی از بدن می‌تواند از علائم هشدار دهنده آفت های دهانی برای وجود یک بیماری در بدن باشد.
استفاده از لیزر برای درمان آفت دهان
لیزر یکی از روش های درمان آفت دهانی است. استفاده از لیزر به عنوان یک روش سریع و راحت برای درمان آفت های دهانی به کار می‌رود. در این درمان زخم دهانی فرد در زمان بسیار کوتاه تسکین و بهبود می یابد. استفاده از لیزر کمک می‌کند که آفت دهان عود پیدا نکند و وسیع نشود، مخصوصا برای کسانی که عادت دارند در یک محل بخصوص از دهان به طور مرتب آفت بزنند. نکته ای که باید به آن اشاره کرد این است که لیزر ممکن است در درمان سریع آفت های دهانی کمک کند، اما در مورد بعضی از انواع آفت های دهانی که می‌توانند علامت یا نشانه وجود یک بیماری باشند این درمان تاثیر زیادی ندارد و باید منشا و عامل اصلی بروز آفت مشخص و درمان شود.
تفاوت آفت دهان با زگیل دهانی در چیست؟
زگیل دهان توسط ویروس HPV ایجاد میشود. زگیل دهان در واقع از طریق رابطه جنسی دهانی انتقال پیدا می‌کند. اگر فرد دچار شریک جنسی متعدد باشد احتمال ابتلا به این بیماری بیشتر است. همچنین درمان زگیل دهانی اگر دیر انجام شود ممکن است باعث ایجاد سرطان دهانی در فرد شود. اما آفت دهان بیماریی خطرناکی نیست. البته که عامل اصلی ایجاد آفت دهانی هنوز مشخص نشده است ولی چندین عامل در بروز آفت ها تاثیر گذار هستند. افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیف هستند مانند افرادی که مبتلا به ایدز هستند بیشتر دچار آفت دهانی می‌شوند. گاهی نیز وجود آفت دهانی نشانه یک بیماری در بدن است.
تفاوت آفت دهان با تبخال دهانی در چیست؟
آفت دهان زخمی است که در داخل دهان ایجاد میشود. آفت دهان در داخل لپ ها، زیر زبان، روی لثه و قسمت داخلی لب ها ایجاد میشود. علت اصلی آن مشخص نیست ولی عوامل متعددی در بروز آن تاثیر گذار هستند. استفاده از آفتین ژل ها برای درمان آن موثر است. اما تبخال دهان بر اثر ویروس هرپس سیمپلکس ایجاد میشود. تبخال دهانی، هم در داخل دهان و هم در خارج دهان یعنی روی لب ها یا صورت ایجاد میشود. معمولا دارای ترشحاتی است و ویروس برای همیشه در بدن باقی می‌ماند و ممکن است گاهی اوقات بر اثر عواملی عود پیدا کند و تبخال مجددا ظاهر شود. تبخال دهانی معمولا بعد از یک هفته بهبود پیدا می‌کند. استفاده از قرص یا پماد آسیکلوویر یکی از درمان های تبخال دهان است.
کلینیک تخصصی دهان پزشکی و دندانپزشکی نگین درشیراز، یکی از بهترین کلینیک های دهان پزشکی در شیراز می‌باشد که شما عزیزان می‌توانید در صورت بروز هر گونه مشکل و یا اختلال مربوط به دهان و دندان به این کلینیک مراجعه کنید و از خدمات تخصصی آن بهره ببرید.
